14 MART TIP BAYRAMI’NIN TARİHÇESİ NEDİR?

Türkiye’de ilk cerrahhane, II. Mahmut döneminde 14 Mart 1827’de Şehzadebaşı’daki Tulumbacıbaşı Konağı’nda Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire adıyla kurulmuştur. Bu tarih Türkiye’de modern tıp eğitimlerinin başladığı gün olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle okulun kuruluş tarihi olan 14 Mart tarihi Tıp Bayramı olarak kutlanmaktadır.

Türkiye’de ilk Tıp Bayramı kutlaması 14 Mart 1919 tarihinde işgal altındaki İstanbul’da gerçekleştirildi. Bu kutlamada o zaman tıbbiye 3. sınıf öğrencisi olan Hikmet Boran önderliğindeki tıp okulu öğrencileri işgali protesto etmek için toplandı ve bu harekete dönemin ünlü doktorları destek verdi. Bu gösteriler tıp mesleği mensuplarının vatan savunma hareketi olarak başladı.

İLK KUTLAMA NE ZAMAN OLDU?

İlk kutlama, 1919 yılının 14 Mart’ında işgal altındaki İstanbul’da gerçekleşmiştir. O gün, tıbbiye 3. sınıf öğrencisi Hikmet Boran’ın önderliğinde, tıp okulu öğrencileri işgali protesto için toplanmış ve onlara devrin ünlü doktorları da destek vermişti. Böylece tıp bayramı, tıp mesleği mensuplarının yurt savunma hareketi olarak başlamıştır.

1929-1937 yılları arasında 12 Mayıs günü Tıp Bayramı olarak kutlandı. Bu tarih, Bursa’daki Yıldırım Darüşşifası’nda ilk Türkçe tıp derslerinin başladığı tarih olarak kabul edildiği için Tıp Bayramı yapıldı. Ancak zamanla bu uygulamadan vazgeçildi ve yeniden 14 Mart Tıp Bayramı oldu.

1976’dan beri sadece 14 Mart günü değil, 14 Mart’ı içine alan hafta boyunca kutlama yapılmakta ve bu hafta Tıp Haftası olarak kabul edilmektedir.

Dünyada benzer kutlamalar, farklı tarihlerde yapılmaktadır. Örneğin ABD’de ameliyatlarda genel anestezinin ilk defa kullanıldığı 30 Mart 1842 tarihinin yıldönümü; Hindistan’da ünlü doktor Bidhan Chandra Roy’un doğum (ve aynı zamanda ölüm) yıldönümü olan 1 Temmuz günü “Doktorlar Günü” olarak kutlanır.

KİMLERİN TIP BAYRAMI KUTLANIR?

1919 yılından başlayan kutlamalarda doktor, hemşire, ebe gibi tüm sağlık çalışanlarının Tıp Bayramı kutlanır.